Als de wereld om je heen verandert
Philips Toneel speelt ‘De kersentuin’ van Anton Tsjechov

^{Video-opnamen: Lydia Herremans}

Op vrijdagavond 10 april ging in de theaterzaal van het Sint-Joriscollege in Eindhoven de beroemde voorstelling ‘De kersentuin’ van Anton Tsjechov in première. Philips Toneel speelde de voorstelling ook nog op zaterdagavond 11 april en zondagmiddag 12 april. 

De familie Raneveskaja ziet de wereld om haar heen veranderen; ‘moedertje’ Rusland lijkt rond 1900 niet meer op het land zoals het altijd is geweest. Maar hoe pas je je aan de nieuwe tijd aan? Hoe ga je om met veranderingen: omarm je het nieuwe of vecht je er juist tegen? Of is negeren een betere optie als je al die veranderingen helemaal niet wilt of snapt?

Oude adel
In ‘De kersentuin’ zien we de worsteling van een oud adellijk geslacht met de veranderingen in het Rusland op de drempel van de nieuwe tijd. Het zorgeloze leventje waarin de adel ruimschoots kon leven van de opbrengst van het land -de lijfeigenen werkten immers bijna voor niks- is voorbij.

Dat brengt de adel op de rand van de financiële afgrond: veel minder inkomsten in combinatie met een geldverslindende levensstijl. En … de adel werkt niet: de adel doet aan kunst, verdrijft de tijd met eindeloos biljarten en geeft bovenal feesten. Je zorgen maken om geld is ver beneden de stand. Bij de adel lossen problemen zich altijd vanzelf op. Toch?

Nieuwe werkelijkheid
Als de zoon van een voormalige lijfeigene met een plan komt om het landgoed te redden, negeert de familie hem. De kersentuin omhakken, er zomerhuisjes op zetten en geld verdienen met de verhuur: dat is allemaal te banaal. En daarbij: praten met een man uit het volk -ook al is hij nog zo rijk- dat geeft geen pas. Ljoebov Raneveskaja en Leonid Gajev gaan nog liever failliet.

De nieuwe werkelijkheid is voor de familie Ranevskaja zo onwerkelijk, dat ze de realiteit niet onder ogen kúnnen zien. De belevingswerelden van alle personages in Tsjechov’s laatste toneelstuk liggen zover uit elkaar, dat communicatie onmogelijk blijkt te zijn. Het resultaat is aanhoudend onbegrip, eenzaamheid en een grote innerlijke leegte. Bij alle karakters voel je de angst voor het naderend onheil, dat onafwendbaar lijkt. In de regie van Frank van den Berg maken wie die worsteling mee.

Regie
Frank van den Berg

Spel
Paula Röttgering als Ljoebov Ranevskaja (landeigenaresse)
Leo Dirkx als Jermolaj Lopachin (rijke handelaar)
Pauline Crooijmans als Anja (jongste dochter)
José Jansen als Warja (oudste dochter)
Herbert Platzer als Leonid Gajev (broer Ljoebov)
Gerard Mesman als Petja Trofimov (revolutionair)
Isménia Estribio als Charlotta (gouvernante)
René van Hoek als Semjon Jepichodov (boekhouder)
Lieke Diks als Doenjasja (dienstmeisje)
Leo van Batenburg als Firs (oudste bediende)
Toine Bots als Boris Pisjtsjik (huisvriend)